Social media controle voor reizigers naar Turkije
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft in een aangescherpt reisadvies reizigers naar Turkije gewaarschuwd dat uitingen op social media strafbaar zijn in Turkije en dat hier op gecontroleerd gaat worden.Verboden
Het is verboden om in Turkije het land, de Turkse vlag en de president (Recep Tayyip Erdogan) te beledigen. Met dit aangescherpte reisadvies wil het ministerie de reizigers die zich kritisch hebben uitgelaten over bovenstaande onderwerpen op bijvoorbeeld Instagram, Twitter of Facebook waarschuwen.Controle
Naast deze waarschuwing laat het ministerie weten dat mobiele telefoons en andere elektronische apparaten gecontroleerd kunnen worden op de Turkse luchthavens. Dit kan willekeurig gebeuren, maar ook bij verdenking van betrokkenheid bij organisaties die door de Turkse overheid als terroristisch worden beschouwd. “De Turkse overheid kan u vervolgen voor uitingen die buiten Turkije zijn gedaan, ook op sociale media. Houd hier rekening mee als u naar Turkije reist”, staat in het reisadvies.Extra bevoegdheden
Personen die betrokken zijn bij terroristische organisaties of die als terrorist worden gezien kunnen al snel verdachte worden beschouwd. De veiligheidsautoriteiten in Turkije hebben extra bevoegdheden gekregen om mensen die verdacht worden van terrorisme staande te houden of te volgen."Voornamelijk Nederlanders met ook de Turkse nationaliteit kunnen bij het inreizen en tijdens hun verblijf in Turkije te maken krijgen met ondervraging of rechtsvervolging", aldus het reisadvies.
Turkse nationaliteit
Het ministerie wil ook meegeven dat mensen welke zowel de Nederlandse als de Turkse nationaliteit bezitten in Turkije als Turkse burgers worden behandeld. Dit is dan ook de reden waarom de Nederlandse ambassade in Ankara in sommige gevallen niet op de hoogte wordt gesteld bij moeilijkheden.Reden aangescherpt reisadvies
De reden van dit aangescherpt reisadvies is dat er recente arrestaties hebben plaats gevonden van Nederlandse reizigers in Turkije, legt Anne de Ruiter van de afdeling Buitenlands Beleid en EU van het ministerie uit. “De Turkse overheid kan u vervolgen voor uitingen die buiten Turkije zijn gedaan, ook op sociale media. Houd hier rekening mee als u naar Turkije reist.”Het ministerie zegt er niet bij wanneer de arrestaties verricht zijn. Volgens de Turks-Nederlandse Alaattin Erdal is een Turkse Rotterdam gearresteerd in de meivakantie op een Turkse luchthaven. “ Zijn mobieltje is in beslag genomen en doorzocht.”
Zwarte lijst
Achteraf is gebleken dat deze man op een ‘zwarte lijst’ stond omdat hij zich negatief uitgelaten had over de Turkse regering op Facebook. ,Hij is gelukkig na één dag vrijgelaten omdat hij invloedrijke mensen kende. Terug in Nederland heeft hij zijn mobiel laten nakijken. Er zijn gevallen bekend waarbij een in Turkije beslag genomen mobieltje vol zat met afluisterapparatuur.’’
Volgens Erdal was deze arrestatie niet de reden toch het aanscherpen van het reisadvies. ,,Deze Rotterdammer heeft geen contact opgenomen met de Nederlandse autoriteiten.’’ Dat gebeurt, zegt hij, vaker niet dan wel. ,,Soms krijgen mensen er geen gelegenheid toe of zijn ze bang dat als ze dat doen er nog meer familieleden bij betrokken worden. Ze houden hun gevangenschap stil.’’
Moment van aanscherping
De Nijmeegse documentairemaker Sinan Can geeft aan verbaasd te zijn over het moment van de aanscherping. ”Die hele intimidatie is in Turkije natuurlijk al een tijd aan de gang: mensen worden nu al vaak opgehouden bij de douane op het vliegveld. Ik maak me geen zorgen, nee. Ik heb inderdaad kritische documentaires gemaakt, maar dat is al een tijd geleden: ik ben nu meer bezig met het Midden-Oosten. Ik sta niet op de ‘toplist’ of zoiets. En ik denk dat Turkije zich eerder focust op specifieke bewegingen zoals de Gülenisten. Die worden echt als de vijand beschouwd.’’
Volgens Sinan Can is het onmogelijk voor de politie om alle negatieve uitlatingen over Turkije te kunnen achterhalen op social media. “Sinds Erdogan in de steden aan de verliezende hand is, hebben ze zoveel mensen om te volgen. En dus wordt het nogal willekeurig wie ze eruit pikken.’’
